„Człowiek z wizją i pasją, chciał jeszcze tyle tworzyć” - kim był Rudolf Kręcki?

Rudolf Kręcki urodził się w Starogardzie Gdańskim na Kociewiu. Na Kaszuby przybył z rodziną w 1948 roku, potem kilka razy jeszcze zmieniał miejsce zamieszkania. Przez wiele lat tworzył w Brodnicy Górnej, a do Chmielna, gdzie żył w ostatnich latach, przeprowadzał się trzykrotnie.

Rogarstwem zajmował się od ponad 26 lat, głównie pracując w rogu bydlęcym. To właśnie w Chmielnie powstała Galeria Kaszubski Róg, gdzie zebrane zostały dzieła nie tylko Rudolfa Kręckiego, ale też jego brata Kazimierza, od którego to de facto zaczęła się ta niezwykła pasja. Kazimierz Kręcki, leśnik i myśliwy, tworzył przede wszystkim w rogu jelenim, wykonując m.in. rzeźby i meble.

Choć pan Rudolf z tabakier znany był nawet poza granicami naszego kraju, sam podkreślał, że robienie tylko i wyłącznie ich byłoby dla niego po prostu nudne. Stąd też na przestrzeni lat stworzył kolekcję, która w pewnym sensie była przekrojem przez całe Kaszuby. Były zarówno rogi do picia, myśliwskie, łyżki do butów, świeczniki, aniołki, wisiorki różnego rodzaju, stoliki, obrazy, a nawet żaglówki, figurki ptaków, krzyże, wieszaki oraz lampy.

- Żeby się zająć rogarstwem trzeba się zająć nim kompleksowo, inaczej to nie ma sensu. Żeby robić same tabakierki - tego bym nikomu nie polecał, bo niewiele będzie miał z tego pożytku i to jest nudna robota - opowiadał.

W swej pracy inspirował się tym, co spotykał na co dzień. Jak sam twierdził - świat jest doskonały i nikt go nie zmieni, nikt go nie poprawi. Zarówno pod względem otoczenia, jak i samych ludzi, gdzie każdy jest inny i ma inne upodobania, zdolności.

- Świat jest dobry, tylko żeby człowiek go nie psuł. W świecie jest tyle różnych możliwości, których my jeszcze nie odkryliśmy, a niektóre zaniechaliśmy - mówił.

Przytoczone powyżej wypowiedzi pochodzą z filmu Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i rekreacji w Chmielnie, zrealizowanego w ramach cyklu „Pasjonaci”, który to miał za zadanie przybliżyć mieszkańcom lokalnych twórców ludowych. Wywiad przeprowadzono w zeszłym roku i, jak komentuje Edyta Klasa, dyrektor chmieleńskiego Domu Kultury, dobrze, że udało się to zrobić.

- Jest on teraz taką pamiątką po panu Rudolfie. Przekazał on nam tajniki wytwarzania tych tabakierek, więc jest to też taki trochę instruktarz - mówi Edyta Klasa.

W porównaniu do innych odcinków cyklu materiał o Rudolfie Kręckim prawdopodobnie był najobszerniejszy, stąd nawet w prawie 50-minutowym filmie nie udało się zawrzeć wszystkiego. Niemniej przybliża on nie tylko zapomnianą już sztukę rogarstwa, ale i ukazuje sylwetkę samego twórcy - pełnego innych pasji, zainteresowań i otwartego na różne możliwości, ale przede wszystkim wytrwałego.

- O panu Rudolfie materiał był chyba najdłuższy, nie wszystko jest opublikowane w tym filmie. To, jak sporo tego było, odzwierciedla też jego dorobek, że był prawdziwie nietuzinkową postacią - opowiada Edyta Klasa. - Pana Rudolfa zapamiętam jako człowieka, który pomimo wieku miał wizję i pasję, chciał jeszcze tyle tworzyć. Czasami rozmawialiśmy „Co tu jeszcze zrobić, żeby zainteresować turystów, żeby to wszystko rozkręcić?” - kontynuuje dyrektor GOKSiRu. - Pamiętam, jak pierwszy raz byłam obejrzeć jego zbiory, to nad każdym eksponatem się pochylał i opowiadał o nim - jaką miał wizję na to wszystko.

Na przestrzeni lat twórczość Rudolfa Kręckiego była wielokrotnie doceniana. Już w 1995 roku otrzymał I nagrodę w IV Międzywojewódzkim Konkursie „Współczesna sztuka ludowa Kaszub”, a np. w 2001 nagrodzono go m.in. na Gdańskich Targach Turystycznych w konkursie „Pamiątka z Pomorza”. W swoistej kolekcji dyplomów i wyróżnień nie mogło też zabraknąć nagrody specjalnej starosty kartuskiego - Perły Kaszub.

Rudolf Kręcki udzielał się też w życiu lokalnej społeczności. Bywał na Festiwalu Tradycji Kaszubskich, przede wszystkim ze względu na trwające w jego trakcie Mistrzostwa Polski w Zażywaniu Tabaki. To właśnie tabakiery z warsztatu Rudolfa Kręckiego trafiały do zwycięzców. Galerię Kaszubski Róg z kolei wielokrotnie odwiedzały różne grupy turystów, a nawet m.in. uczestnicy konkursu recytatorskiego „Rodnô Mòwa”.

- Ogromny żal, że już go z nami nie ma. Pozostaje też pytanie „Co dalej?”. Czy w rodzinie znajdzie się następca, który to przejmie, który będzie kontynuował to dziedzictwo - dodaje Edyta Klasa.

Rudolf Kręcki zmarł w sobotę 13 marca. Miał 80 lat.

Wspomniany w tekście film z cyklu „Pasjonaci” można znaleźć tutaj