Włodarze Kartuz od 1920 roku - burmistrzowie, przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady, naczelnicy i ponownie burmistrzowie

Józef Masełkowski

Komisaryczny naczelnik/wójt Kartuz, który 8 lutego w 1920 roku przejął administrację polską. Przed uzyskaniem przez Kartuzy praw miejskich pracował w Urzędzie Gminy. Przygotowywał najpilniejsze formalności i był za nie odpowiedzialny. Prowadził skomplikowaną korespondencję w imieniu Zarządu Gminy Kartuzy, a pamiętać należy, że w tym czasie funkcjonowała Rada Gminy. Rada Miejska powstała 17 kwietnia 1923 r., a jej pierwszym przewodniczącym został Ignacy Cylkowski.

Bernard Bączkowski

Został burmistrzem w 1923 roku, pełnił ten urząd niespełna dwa lata.

Walerian Kubasik

Burmistrz Kartuz w latach 1925-1927. Musiał zrezygnować ze stanowiska, gdyż sprzeniewierzył się Kartuzom występując przeciw powstającemu w mieście gimnazjum. Został ponownie wybrany na stanowisko burmistrza Kartuz w latach 1929-1934.

Bolesław Borzestowski

Burmistrz Kartuz w latach 1927-1929. Urodził się 31 maja 1887 r. w Borzestowie jako syn ostatniego właściciela Borzestowa – herbu Socha. Przed wybuchem I wojny światowej był właścicielem restauracji w Kartuzach przy Rynku (dzisiejsza kwiaciarnia "Goździk"). W latach 20. uruchomił pierwsze połączenia autobusowe Kartuzy - Gdańsk - Kartuzy. Był współwłaścicielem hotelu Kaszubski Dwór w Kartuzach oraz prezesem kartuskiej Ochotniczej Straży Pożarnej. Zmarł w Kartuzach 20 grudnia 1969 roku, w wieku 82 lat i pochowany został na kartuskim Cmentarzu Parafialnym.

Burmistrz Kartuz w latach 1935-1939. Urodził się w kupieckiej rodzinie w Kożyczkowie. Uważany był za dobrego organizatora starającego się o rozwój miasta. Miał zwyczaj sprawdzania postępu prac inwestycji gminnych, stąd często bywał w terenie. Miał w Kartuzach sklep kolonialny i restaurację. Był ostatnim przedwojennym burmistrzem. Po II wojnie światowej został ponownie wybrany na stanowisko burmistrza Kartuz i pełnił tę funkcję w latach 1945-1949. Zaprosił Marszałka Polski Michała Rola Żymierskiego na uroczystość otrzymania sztandaru przez 60 Pułk Piechoty w dniu 6 lipca 1947 r., na której marszałek otrzymał Dyplom Honorowego Obywatela Miasta Kartuzy.

Burmistrz Kartuz w latach okupacji 1939-1942.

Burmistrz Karthaus (Kartuzy w czasie okupacji) w latach 1942-1945. Wraz z kierownikiem powiatowym i landratem Herbertem Buschem prowadził zbrodniczą politykę zgodną z duchem narodowego socjalizmu. Był burmistrzem obowiązkowym i rygorystycznym. Idąc ulicą potrafił uderzyć dziewczynę w twarz tylko dlatego, że mówiła po polsku. Zorganizował wystawę, której celem było moralne upodlenie i zastraszenie polskiej ludności.

Burmistrz Kartuz w 1945 roku. Pierwszy burmistrz po zakończeniu II wojny światowej. Przez długie lata był bezrobotny, prawdziwy proletariusz, który należał do najbiedniejszych sfer społecznych w mieście. W dniu 16 marca 1945 roku zwołał na swe pierwsze posiedzenie przedwojenną Radę Miasta Kartuz, która wybrała go na stanowisko burmistrza. Swą władzę sprawował przez krótki okres, gdyż zdaniem radzieckiego komendanta miasta Popowa, nie nadawał się na to stanowisko, został przez niego odwołany ze stanowiska. W niedługim czasie zlikwidowano urząd burmistrza a w jego miejsce powoływano przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w 1945 roku.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1945-1948.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1948-1949.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1949-1950.

Burmistrz Kartuz w 1949 roku, a latach 1950-1952 r. przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Kartuzach. Przybył na Kaszuby z terenów Polski. Rządził w latach reform administracyjnych i nacjonalizacji zakładów pracy w Polsce.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1952-1953. Pochodził z okolic Radomia, później był sekretarzem Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kartuzach.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1953-1954. Za jego rządów przyjechał do Kartuz 20 kwietnia 1953 roku Prymas Polski ks. Kardynał Stefan Wyszyński. Było to bardzo uroczyste i niezwykle doniosłe wydarzenie dla miasta. Również w tym samym roku, w połowie czerwca gościł w Kartuzach ks. Karol Wojtyła. Wtedy jeszcze nikt nie przypuszczał, że po 25 latach będzie w świecie znany jako papież Jan Paweł II.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1954-1959. Urodził się 2 lutego 1913 roku. Był sekretarzem Zarządu Gminnego w Sierakowicach, a następnie Prezesem Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska". Rządził w okresie tzw. odwilży politycznej, w którym polityka państwa polskiego musiała ulec zmianie, co miało prowadzić do normalizacji życia. 10 marca 1955 roku, z okazji 10. rocznicy wyzwolenia Kartuz nadał Marszałkowi Polski Konstantemu Rokossowskiemu Obywatelstwo Honorowe Miasta Kartuzy. Konrad Drywa zmarł 14 października 1989 roku i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Sierakowicach.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1959-1961. Urodził się 7 stycznia 1903 r. w Popielowie. Jako młody chłopak mieszkał w Lisich Jamach. Walczył w wojnie polsko-bolszwickiej w 1920 r.**, służył zawodowo jako podoficer w Wojsku Polskim. Po wybuchu wojny dostał się do niewoli i przebywał w obozach podoficerskich na terenie III Rzeszy. W 1945 roku wrócił do Kartuz. Był radnym Miejskiej Rady Narodowej, a potem przewodniczącym. W okresie jego rządów wybudowano i oddano do użytku nowy Szpital Powiatowy im. dr Aleksandra Majkowskiego. Została również utworzona spółdzielnia mieszkaniowa "Kaszuby", która dawała możliwość otrzymania własnego mieszkania spółdzielczego. Zmarł w Kartuzach 31 sierpnia 1981 roku.

Przewodnicząca Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1962-1969. Pierwsza kobieta w historii miasta wybrana na to stanowisko. Urodziła się 12 września 1932 r. Do 1961 r. pracowała w kartuskim Banku Narodowym, a po 1969 roku była dyrektorką PZU w Kartuzach. W okresie jej rządów wybudowano w Kartuzach kolejne osiedla i zakłady pracy. W 1968 roku oddano do użytku nowo wybudowaną Szkołę Podstawową nr 2 im. M. Kopernika. Prawdopodobnie brała udział w pogrzebie marszałka K. Rokossowskiego w Moskwie. Maria Potoczek zmarła 26 kwietnia 1983 roku w Kartuzach i została pochowana na miejscowym cmentarzu.

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w latach 1969-1973. Urodził się 3 lutego 1935 r. we wsi Stefanówek. Został skierowany do pracy w Szkole Podstawowej nr 1 w Kartuzach. W 1963 r. został zastępcą inspektora szkolnego do spraw kultury. Funkcję przewodniczącego pełnił do 1973 r., gdyż stracił zaufanie I Sekretarza Komitetu Powiatowego PZPR. W okresie jego urzędowania wygląd miasta uległ poprawie m.in.: całkowicie wymieniono oświetlenie uliczne, wybudowano wiele ulic na osiedlu poetów i pisarzy, ulic Podgórnej i Łąkowej.

Zmodernizowano ulicę Klasztorną, urządzono deptak, przeniesiono postój taksówek pod dworzec kolejowy, wybudowano pawilon przy dworcu PKS, rozbudowano Szkołę Podstawową nr 1, wybudowano żłobek miejski, zorganizowano place zabaw dla dzieci, wybudowano boisko sportowe przy Szkole Podstawowej nr 2, zorganizowano szereg parkingów.

Miasto wielokrotnie zajmowało I miejsce w województwie w ogólnopolskim konkursie Mistrz Gospodarności i dwukrotnie I i II miejsce w skali krajowej. Uzyskane nagrody pieniężne przeznaczano na upiększenie miasta.

Pierwszy Naczelnik Miasta i Gminy, który urzędował w latach 1973-1978, (nazwa taka została utworzona po reformie lat 70.). Człowiek spokojny, cichy, na którego barki spadło kierowanie zmianami reform w administracji lokalnej. Urodził się 12 października 1936 r. w Ręboszewie. Przez 14 lat pracował w Gminnej Spółdzielni ,"Samopomoc Chłopska", Spółdzielni Kółek Rolniczych i turystyce, łącznie w administracji przepracował 24 lata.

Okres jego pracy był trudny, gdyż likwidowano instytucje szczebla powiatowego, a wszystkie ważniejsze decyzje dotyczące miasta i gminy podejmowano na szczeblu wojewódzkim. W tym okresie likwidowano małe gminy i łączono je w większe (wówczas zlikwidowano gminę Sianowo i włączono do gminy Kartuzy, tak też pozostało do dzisiaj). Utworzono Rejon Energetyczny w Kartuzach, zakończono budowę osiedla Zawadzkiego (obecnie os. Sikorskiego), budowę kotłowni na os. Wybickiego, budowę kolektora sanitarnego na ul. Gdańskiej i Jeziornej.

Wspólnie z dyrektorem ZSZ Juliuszem Gransickim i Bonifacym Szymczakiem rozpoczął budowę szkoły. Na wsi przeprowadzano budowę dróg lokalnych oraz wybudowano wodociągi wiejskie.

Naczelnik Miasta i Gminy w latach 1978-1990. Urodził się 27 kwietnia 1935 r. w Sopocie. Od 1990 r. był dyrektorem Przedsiębiorstwa Handlowo - Usługowego ,"Gryf" w Kartuzach. Za jego kadencji powstało w Kartuzach osiedle Wybickiego, Szkoła Podstawowa nr 5, nastąpiło przejęcie budynku byłej Powiatowej Rady Narodowej dla potrzeb Urzędu Miasta i Gminy oraz przekazanie Szkole Muzycznej budynku po byłym Komitecie Miejsko-Gminnym PZPR. Reaktywował Sąd Rejonowy i Prokuraturę Rejonową w Kartuzach oraz przekazał dla kartuskiego Sanepidu budynek po Spółdzielni Kółek Rolniczych.

Pierwszy niekomunistyczny burmistrz Miasta i Gminy Kartuzy w latach 1990-1991. W latach 2002-2006 piastował ponownie stanowisko burmistrza Kartuz.

Urodził się 28 grudnia 1958 r. w Kartuzach. W okresie jego urzędowania wybudowano kolektor sanitarny oraz nową nawierzchnię ul. Kościerskiej i w Brodnicy Górnej. Na Wyspie Łabędziej organizowano letnie imprezy plenerowe. W tym czasie wybudowano wiele kilometrów wodociągów i sieci kanalizacyjnej. Zmodernizowano stację uzdatniania wody i oczyszczalnię ścieków. Zaczęto remontować i budować drogi, instalować oświetlenie. Inwestowano w poprawę bezpieczeństwa przeciwpożarowego mieszkańców, remontując strażnicę, dofinansowując zakupy sprzętu i wozów strażackich.

Gmina Kartuzy jako pierwszy samorząd w powiecie przejęła zarządzanie oświatą. Rozbudowane zostały szkoły. Do Kartuz został doprowadzony gazociąg. Po wielu latach dyskusji oddano do użytku Kartuską Pływalnię "Nëczk". Powołano do istnienia spółki komunalne SPEC PEC, KPWiK oraz ZGM, przejęto instytucje kulturalne.

Wielka praca, jaką wykonano w pierwszych latach samorządności oraz wsparcie pozyskane z Unii Europejskiej, przyczyniły się do tego, że dzisiaj stolica Kaszub jest miejscem rozwoju i nowych możliwości dla mieszkańców.

Burmistrz Kartuz w latach 1991-1994. Urodziła się 2 lutego 1956 r. w Kartuzach. W tym okresie zapoczątkowano organizację Jarmarku Kaszubskiego, który nieprzerwanie odbywa się do dzisiaj. 23 marca 1993 r. przygotowała uroczystość 70-lecia nadania Kartuzom praw miejskich. W 1994 r. po raz pierwszy zorganizowała w Domu Rzemiosła – Kartuskie Targi Rzemieślnicze. Wiele mieszkańców nie pochwalało jej decyzji zlikwidowania kina Kaszub.

Burmistrz Kartuz w latach 1994-1998. Urodził się 7 grudnia 1951 r. w Kartuzach. Prowadził politykę w tym kierunku, by miasto i region Kaszub było znane za granicą. Zrealizował wiele zadań związanych z budową wodociągów, sieci kanalizacyjnych, telefonicznych, dróg i ulic w mieście. Utworzył wiele miejsc pracy, bezrobocie spadło z 24 proc. do 9,2 proc. W 1995 r. podpisał układ partnerstwa Kartuzy - Duderstadt, który trwa do dzisiaj. Rok później zawarł układ z duńską gminą Holmegaard. W 1995 r. gościł w Kartuzach Prezydenta RP Lecha Wałęsę, który został honorowym członkiem Towarzystwa Miłośników Muzeum Kaszubskiego w Kartuzach.

Burmistrz Kartuz w latach 1998-2000. Za jego kadencji powstał m.in. II tom Dziejów Kartuz.

Burmistrz Kartuz w latach 2000-2002. Kazimierz Borzestowski uczęszczał do I liceum Ogólnokształcącego w Kartuzach. Studiował na Politechnice Szczecińskiej. Z jego inicjatywy święty Brunon został ustanowiony patronem miasta Kartuzy. 16 sierpnia 2001 roku, z okazji 900. rocznicy śmierci św. Brunona, kartuskie władze samorządowe z burmistrzem gminy Kazimierzem Borzestowskim oraz przewodniczącym Rady Miejskiej Henrykiem Pietrasem na czele, wystąpiły do biskupa pelplińskiego Jana Bernarda Szlagi z prośbą o ustanowienie św. Brunona patronem miasta Kartuzy.

W następstwie tej propozycji, 17 grudnia 2001 roku biskup pelpliński skierował tę prośbę do Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentu w Rzymie. 10 stycznia 2002 r. Kuria Biskupia w Pelplinie otrzymała ze Stolicy Apostolskiej oficjalny dekret w języku łacińskim, zezwalający miejscowym władzom samorządowym ustanowić św. Brunona patronem miasta Kartuzy.

4 czerwca 2002 r. podczas uroczystej sesji Rady Miejskiej w Kartuzach, podjęto uchwałę zatwierdzającą tę ważną dla miasta decyzję Stolicy Apostolskiej. Kazimierz Socha Borzestowski jest prezesem Towarzystwa Upiększania Miasta Kartuz. Za zasługi dla państwa polskiego został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.

Wielki propagator i popularyzator działalności żołnierzy wyklętych. Inicjator upamiętnienia Danuty Siedzikówny, Inki. Organizator Kartuskich Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Burmistrz Kartuz w latach 2006-2014. Urodziła się w Kartuzach w 1963 r. W wyborach samorządowych w 2002 r. wybrana została na radną powiatową. Odpowiedzialna była za współpracę z organizacjami pozarządowymi. Była inicjatorem opracowania Programu Profilaktyki i Promocji Zdrowia Powiatu Kartuskiego na lata 2007-2013. Aktywnie uczestniczyła w działaniach Stowarzyszenia Inicjatywa Rozwoju Regionu Kartuskiego IRKA.

W wyborach samorządowych w 2006 r. została wybrana na stanowisko burmistrza gminy Kartuzy. Za jej kadencji wykonano wiele inwestycji. m.in.: budowę promenady nad Jeziorem Karczemnym, rekultywację składowiska odpadów, scenę w Centrum Sportów Wodnych i Promocji Regionu na Złotej Górze, przebudowę ulicy Kolejowej. Odznaczona w 2010 r. Złotym Krzyżem Zasługi.

Burmistrz Kartuz, który w obecnej kadencji sprawuje swoją funkcję od 2018 roku. Burmistrz Kartuz w poprzedniej kadencji w latach 2014-2018.

Za jego kadencji m.in. uruchomiono połączenie kolejowe Pomorskiej Kolei Metropolitalnej z Kartuz do Gdańska. Szczególne znaczenie dla rozwoju miasta i nadania mu nowego wizerunku miała realizacja projektu pn. Kompleksowa Rewitalizacja Centrum Kartuz, na który gmina Kartuzy pozyskała ponad 14 mln złotych dofinansowania. W ostatnim czasie w gminie Kartuzy zostało zrealizowanych wiele inwestycji drogowych o znaczeniu strategicznym, jak i ważnych z punktu widzenia lokalnych społeczności.

Został wybudowany I etap obwodnicy Kartuz wraz z chodnikiem i ścieżką rowerową na trasie Grzybno-Kartuzy. Zakończyła się budowa dworca integracyjnego w Kartuzach. Został przebudowany parking przy ul. Wzgórze Wolności. W ramach tego projektu gmina wybudowała 8 km ścieżek rowerowych służących mieszkańcom w bezpiecznym dotarciu do dworca. Dla rozwoju turystyki ważną inwestycją, której zakończenie przewiduje się w 2025 r. jest rekultywacja kartuskich jezior.

(Info: Muzeum Kaszubskie w Kartuzach)

CZYTAJ TAKŻE: Prokurator z Malborka miał jechać po pijanemu. Zatrzymany został już zawieszony w czynnościach