„Wieś sprawiedliwych. Świadkowie” - prapremiera filmu odbyła się w Kartuzach ZDJĘCIA

Z 1 na 2 lutego 1945 roku z pomieczyńskiego kościoła, do którego zapędzono więźniów, dzięki pomocy miejscowych, uciekło kilkadziesiąt osób. Następnie część uciekinierów była ukrywana w okolicznych gospodarstwach, aż do wkroczenia Armii Czerwonej. Łącznie na trasę tragicznego Marszu Śmierci 25 stycznia 1945 roku z obozu KL Stutthof marszu wyszło ponad 11 tysięcy osób. Kolumny więźniów przebywały codziennie ponad 20 km, brnąc w głębokim śniegu, przy temperaturze - 20 °C. Nawet ci więźniowie, którzy wyszli z obozu w stosunkowo dobrej kondycji fizycznej, nie byli w stanie sprostać trudom marszu. Trasa marszu przebiegała od Stutthofu w kierunku zachodnim przez miejscowości: Mikoszewo (przeprawa na Wiśle), Świbno, Cedry Małe, Cedry Wielkie, Pruszcz Gdański, Kolbudy, Łapino, Niestępowo, Żukowo, Przodkowo, Pomieczyno. Ostatnią z wymienionych miejscowości kolumny osiągnęły około 1 lutego. Właśnie tej nocy z 1 na 2 lutego 1945 roku mieszkańcy wsi Pomieczyno uratowali życie kilkudziesięciu osób.

- Dostałem maila od znajomej z Warszawy, przewodniczki po Muzeum Polin - mówi Tomasz Słomczyński. - Przysłała do mnie wiadomość, że we wsi Pomieczyno, podczas drugiej wojny światowej została uratowana żydowska dziewczyna. Osoba, która ją uratowała, Monika Szwertfeger, jest Sprawiedliwą Wśród Narodów Świata. Okazało się, że w Internecie nie ma żadnej informacji na ten temat. Mieszkańcy Pomieczyna również nic o tym nie wiedzieli. Dowiedziałem się wtedy również, że akurat w tej wsi nie jest to niczym nadzwyczajnym, bo wielu miejscowych ratowało tej szczególnej nocy więźniów obozu.
Główne pytanie, które stawiają twórcy filmu brzmi: Dlaczego przez siedemdziesiąt lat po wojnie opowieść o bohaterstwie i poświęceniu Kaszubów nie trafiała do szerokiej opinii publicznej w Polsce?
- Z jednej strony dobrze, że zrobiliśmy taki film w ostatnim momencie, bo Ci ludzie, ostatnie świadkowie, odchodzą. Z drugiej strony szkoda, że my czy ktoś inny nie zrobił tego filmu dziesięć czy dwadzieścia lat temu. Na pewno ten materiał byłby bogatszy, w związku z tym, że więcej ludzi mogłoby świadczyć - kontynuuje Tomasz Słomczyński. - Mimo, że były to wspomnienia trudne, ludzi chętnie opowiadali przed kamerą o tamtych zdarzeniach. Jestem bardzo wdzięczny wszystkim tym, którzy zgodzili się podzielić z nami tymi wspomnieniami.

Kartuskie Centrum Kultury nie pamięta chyba takiego oblężenia - sala widowiskowa pękała w szwach, trzeba było donosić krzesła. Wieczór filmowy poprowadził Piotr Smoliński. Na sali obecni byli m.in. Mieczysław Grzegorz Gołuński, burmistrz Kartuz, Sylwia Biankowska, wiceburmistrz, Mariusz Treder, przewodniczący Rady Miejskiej w Kartuzach, ks. Henryk Zieliński, proboszcz parafii w Pomieczynie oraz ci najważniejsi - mieszkańcy Pomieczyna, w tym również osoby dzielące się w filmie wspomnieniami.
Po projekcji obrazu, harcerki wręczyły kwiaty osobom, bez których ten dokument by nie powstał. Tomasz Słomczyński podziękował wszystkim zaangażowanym w produkcję osobom. Dofinansowanie na ten wstrząsający dokument twórcy otrzymali z Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie.